مصرف­کنندگانی که جنبش مد پایدار را هدایت می­کنند

ترجمه: آیدا صفری- غزاله جعفری

مانند هر کسب و کار دیگری، این تقاضا و سود مصرف کننده است که محرک تبدیل بکارگیری حیوانات وحشی و اهلی برای تامین مواد در صنعت مد به مواد گیاهی و سایر مواد زیستی هستند.

این تغییر بزرگ در خواسته­های مصرف­کنندگان در اخبار اخیر آشکار شده است: به عنوان مثال، در سال 2021، رقابت Miss New Hampshire state beauty در ایالت متحده آمریکا پس از بیش از 25 سال همکاری، به رابطه خود با انجمن New Hampshire Trappers که ترویج­کننده تله­گذاری در حیات وحش است و کت خزدار به برنده این رقابت اهدا می­کرد، پایان داد.

شرکت کنندگان پیشین این رقابت بصورت علنی علیه الزام به پذیرش کت خزدار به عنوان بخشی از جایزه صحبت کردند. کریستینا اسنایدر، فعال حقوق حیوانات و یکی از خالقان وب‌سایت New Hampshire Citizens Against Recreational Trapping  (NHCART) به Mongabay گفت که این سنت قدیمی به تداوم استفاده از تله‌های بدن‌گیر که هنوز در این ایالت مجاز هستند، کمک می­کند.

در سطح بین‌المللی، مجله Elle در سال 2021 اعلام کرد که خز را از تمام 45 نسخه جهانی خود، چاپی و آنلاین ممنوع می‌کند. به گفته والریا بسولو لوپیز، معاون ارشد و مدیر بین‌المللی این مجله، «آینده‌ای بدون خز فرصتی عالی برای افزایش آگاهی در مورد رفاه حیوانات، تقویت تقاضا برای جایگزین‌های پایدار و نوآورانه و تقویت صنعت مد به شیوه­ای انسانی‌تر است.

تهیه خز به کمک پتری دیش

مزارع پرورش راسو که مدت­ها مورد هدف و نگرانی  فعالان حقوق حیوانات بوده است، عموما در تلاش هستند تا از معرض دید عموم پنهان بمانند. اما این مسئله با همه­گیری بیماری کووید 19 به طور فزاینده­ای به امری دشوار تبدیل شده است. ویروس کرونا در مزارع پرورش راسو برای تولید خز در ایالات متحده و اتحادیه اروپا در سال 2020 شیوع پیدا کرد و این موضوع پتانسیل این تأسیسات برای انتقال بیماری­های مشترک بین انسان و دام را مورد تاکید قرار داد و منجر به درخواست اپیدمیولوژیست­ها و کارشناسان بهداشت عمومی برای تعطیلی این مزارع شد.

مایکل اوگلزبی، رئیس موسسه بیماری­های عفونی در کلمبوس ایالت اوهایو، گفت که هر زمان بتوانیم از نگهداری حیوانات بصورت متراکم جلوگیری به عمل آوریم، خطر سرایت [حیوان به انسان و انسان به حیات وحش] پاتوژن‌های بالقوه را کاهش می‌دهیم. پرورش حیوانات با هدف تولید خز قطعا می­تواند نمودی از نگهداری این حیوانات بصورت متراکم باشد. بنابراین اگر [جایگزین‌های] صنعت خز موفق عمل کند، می‌تواند تولید خز از حیوانات و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی را کاهش دهد.

جایگزین­های فعلی خز حیوانات عمدتا از پلی استر بازیافت شده تولید می­شوند، الیافی کاملاً مبتنی بر نفت که به تغییرات اقلیمی کمک می­کند. کوبا (Koba) که متعلق به شرکت چینی اکوپل (Ecopel) است، بصورت بالقوه بیشتر دوستدار محیط زیست است. این شرکت برای تولید خز مصنوعی از الیاف مصنوعی تولید شده توسط ابر شرکت شیمیایی DuPont استفاده می­کند که این محصولات شیمیایی از محصولات جانبی ذرت ناشی از تولید سوخت زیستی و اسید ترفتالیک مشتق شده از نفت تهیه شده است. اکوپل ادعا می­کند که انتشار گازهای گلخانه­ای را برای تولید خز مصنوعی خود به میزان 63 درصد کاهش داده است.

برخی استارتاپ­ها راه را برای تولید خز مصنوعی از طریق بیوتکنولوژی هموار می­کنند. بیوتکنولوژی حوزه­ای است که موجودات زنده را به منظور توسعه محصولات مختلف دستخوش تغییر می­کند. یکی از این شرکت­ها، شرکت هلندی GENEUSBIOTECH است که در سال 2017 توسط هنری کونز، کارآفرین بیوتکنولوژی سریالی و ماریا زاکورناوا که در صنعت مد مشغول به فعالیت بود، تأسیس شد.

زمانی که کونز و ساندر پاتابیرامان، فولیکول‌های موی انسان را در شرایط آزمایشگاهی تولید کردند، به زاکورناوا الهام شد که چرا از این فناوری برای تولید خز استفاده نکنیم و از مرگ حیوانات جلوگیری نکنیم؟ این تیم تحقیقاتی کار خود را گسترش داد و اکنون در حال تولید پشم است، بدون اینکه پشم گوسفندها را بچیند. محصولات زیست ماده آن با نام تجاری FUROID تولید می­شود.

پاتابیرامان، مدیر علمی ارشد FUROID گفته: ما در مرحله‌ای هستیم که با رشد سلول‌های بنیادی پرتوان القایی (iPSCs)، ارگانوئیدهای کوچک، توده‌ای سه بعدی از بافت را تولید کرده‌ایم. این سلول­ها تکثیر شده­اند تا برجستگی­های مو مانندی از آنها ایجاد شود. اما برای پیشبرد این پروژه از نظر قابلیت تولید مجدد و [دستیابی به] مقیاسی بزرگتر، باید تحقیقات گسترده­تری انجام شود.

این فرآیند از سلول‌های بنیادی که تمامی سلول‌های دیگر بدن با عملکردهای تخصصی از آن تولید می‌شوند، استفاده می‌کند. این سلول­ها با بیوپسی (نمونه‌برداری) از راسو و گوسفند مرینو زنده به دست می‌آیند. در گام بعدی، آن سلول‌ها در iPSCها کشت و بازبرنامه­ریزی می‌شوند تا فولیکول‌های موی خز تولید شود.

کنز گفت، ما پس از گرفتن تایید از کمیته اخلاق، تحت نظر پزشک دامپزشکی که بیهوشی را انجام می­دهد، به ازای هر حیوان، حداکثر از پنج بیوپسی پانچ استفاده می­کنیم. همه حیوانات به عنوان حیوانات خانگی نگهداری می­شوند و توسط کارکنان مجرب تحت نظر قرار می­گیرند. ما پنج راس گوسفند و پنج راسو در مزرعه دانشگاهی در نیوزیلند داریم. این چند راس گوسفند و راسو برای تولید یک منبع بی‌پایان از رده سلولی کافی هستند. امید به زندگی در حیوانات اهداکننده ما به ویژه گوسفندها بالاست و ما از هیچ تلاش و هزینه‌ای برای فراهم کردن زندگی که آنها لایقش هستند، دریغ نمی‌کنیم.

شرکت آلمانی GENEUSBIOTECH گزارش می­دهد که پروژه FUROID آن بیش از 4 میلیون یورو (4.4 میلیون دلار) کمک مالی Horizon Europe از اتحادیه اروپا دریافت کرده است، و همچنین توسط خانواده و دوستان حمایت مالی می­شود. این شرکت در حال مذاکره با سهامداران صنعت به عنوان سرمایه­گذاران احتمالی است. این شرکت قصد دارد از گونه­های بیشتری به عنوان حیوانات اهداکننده برای تولید زیست ماده­های خود از جمله سمور، روباه و حتی کروکودیل استفاده کند.

در حال حاضر، نمونه­های بسیار دیگری از ابتکارات زیست ماده توسط شرکت­های خصوصی در سرتاسر جهان در حال انجام است. می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

چرم وگان و پوست­های عجیب و غریب:

Mylo (ایالت متحده آمریکا): شرکت بیوتکنولوژی Bolt Threads منسوجاتی تولید کرده است که از قارچ میسلیوم به دست می‌آید و به ورقه‌های چرمی تبدیل می‌شود. اگرچه Mylo همچنان از مواد شیمیایی در فرآیند دباغی و رنگرزی استفاده می­کند، 50-85٪ مبتنی بر زیست ماده است.

Desserto (مکزیک): شرکت Adriano Di Marti، کاکتوس نوپال را در ایالت زاکاتکاس پرورش می­دهد و این گیاه منبع جدیدی برای صنعت مد است که در سال 2019 راه‌اندازی شد. این گیاه از آب باران تغذیه می­کند و برگ‌های آن فقط دو بار در سال بریده می‌شوند، این در حالی است که از هیچ ماده شیمیایی سمی در تولید آن استفاده نمی‌شود.

Vegea (ایتالیا): این شرکت از سال 2016، پوست، دانه و ساقه انگور دور ریخته شده در طول تولید شراب را برای ساخت چرم گیاهی مورد استفاده قرار داده است. وب سایت این شرکت بیان می­کند که هیچ حلال سمی یا فلزات سنگین در فرآیندهای تولید آن دخیل نیست.

Malal (هند): این شرکت آب نارگیل دور ریخته شده را توسط کارخانه­های فرآوری که فقط از مغز سفید میوه­های استوایی استفاده می­کنند جمع‌آوری می­کند. این مایع طبیعی که زمانی در سیستم فاضلاب محلی دفع ‌‌‌می‌شد و باعث اسیدی‌شدن خاک می­شد، اکنون استریل‌شده و به عنوان منبع غذایی برای کشت باکتری­ها عمل می­کند. این فرآیند رشد منجر به ایجاد ورقه­ای از ژله سلولزی می­شود که بعداً با الیاف طبیعی و مواد رزینی ترکیب می­شود و محصولی شبیه به چرم می­سازد.

نخ­ها و مد چندبعدی

Alga-Life (آلمان): این شرکت که در سال 2016 تأسیس شد، نخ‌ها و رنگ‌های نساجی را از طریق خالص‌سازی پروتئین‌ها از جلبک‌ها تولید می‌کند که سپس با مواد طبیعی مانند پوست انار و برگ­های تیز درخت ارس ترکیب می‌شوند. این سیستم برای کار کردن فقط به نور خورشید و آب نیاز دارد و این فرآیند هیچ دورریزی ندارد.

MycoTEX (هلند): شرکت NEFFA لباس‌های سفارشی‌سازی شده را با پرورش منسوجات میسلیوم تجزیه پذیر می‌سازد، که پس از برداشت این گیاه، می‌توان آن را در قالب سه بعدی به پوشاک نهایی تبدیل کرد. پس از خشک شدن، لباس آماده پوشیدن است، زیرا چندین مرحله تولید سنتی مانند نخ ریسی و بافتن پارچه را حذف کرده است. در این فرآیند تنها 0.5 درصد از آب مصرفی در تولید سنتی پارچه استفاده می­شود.

تهیه پشم :

WOOCOA (کلمبیا): گروهی از دانشجویان دانشگاه آندس، در بوگوتا، جایگزینی برای پشم توسعه دادند که 100٪ زیست تجزیه‌پذیر است و در سال 2018 به دلیل تهیه پشم بدون بکارگیری مستقیم حیوانات، برنده جایزهBiodesign Stella McCartney   و PETA شدند. آنها از الیاف نارگیل و کنف با آنزیم­های استخراج شده از قارچ صدف استفاده کردند تا پشمی احیاکننده بر پایه زیستی تولیدکنند، بدون اینکه مستقیما این پشم را از حیوانات بگیرند./ترجمه اختصاصی در افق اقتصاد